Πρόκειται για πολύ συνηθισμένη αλλεργία που προσβάλλει μεγάλο ποσοστό του γενικού πληθυσμού. Προκαλείται από σωματίδια που υπάρχουν στην ατμόσφαιρα (αερο-αλλεργιογόνα) και είναι πρωτεϊνικής φύσης όπως π.χ. γύρεις, ακάρεα, επιθήλιο ζώων και μύκητες. Στα άτομα με αλλεργική ρινίτιδα αυτές αναγνωρίζονται εσφαλμένα ως “εισβολείς” και πυροδοτούν μία υπερβολική και “παράδοξη” αντίδραση.

Το ανοσοποιητικό – που αντιδρά με λάθος τρόπο σε αυτή την περίπτωση – παράγει ειδικά αντισώματα (τύπου IgE) έναντι των αερο-αλλεργιογόνων και αυτά με τη σειρά τους προσκολλώνται με το ένα τους άκρο στην επιφάνεια ειδικών κυττάρων που ονομάζονται μαστοκύτταρα. Τα τελευταία υπάρχουν σε σημεία του σώματος όπου υπάρχει επαφή με το εξωτερικό περιβάλλον (κυρίως δέρμα και αναπνευστικό). Τα “οπλισμένα” με αντισώματα μαστοκύτταρα έναντι συγκεκριμένων αλλεργιογόνων στην επιφάνειά τους, δεσμεύουν τα αλλεργιογόνα αυτά κάθε φορά που θα έρθουν σε επαφή μαζί τους. Αμέσως μετά απελευθερώνονται από το εσωτερικό τους χημικοί μεσολαβητές όπως η ισταμίνη και άλλες ουσίες με αποτέλεσμα τα αλλεργικά συμπτώματα, ενώ ταυτόχρονα ενεργοποιούνται κι άλλοι ανοσολογικοί μηχανισμοί.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

• Μύτη : πταρμοί, καταρροή, ρινική συμφόρηση (“μπούκωμα”)
• Μάτια : κνησμός, ερυθρότητα, οίδημα επιπεφυκότα (ένεση), δακρύρροια
• Αυτιά : εσωτερικός κνησμός
• Στόμα : κνησμός υπερώας (“φαγουρίζει ο ουρανίσκος”)

Το άσθμα έχει αυξημένες πιθανότητες να αναπτυχθεί μελλοντικά σε ασθενείς με τα παραπάνω συμπτώματα (βήχας, συριγμός, δύσπνοια, ταυτόχρονα με τα συμπτώματα της ρινίτιδας). Είναι σημαντικό το γεγονός ότι μέχρι και 70% των ασθματικών μπορεί να έχει ευαισθητοποιηθεί σε αερο-αλλεργιογόνα και ότι τα άτομα με αλλεργία του αναπνευστικού (ρινίτιδα και άσθμα) είναι πιο επιρρεπή σε λοιμώξεις αναπνευστικού, ωτίτιδες και ιγμορίτιδες.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

• Ιστορικό : περιβάλλον εντός και εκτός οικιακού χώρου, εποχικότητα-περιοδικότητα-χρονιότητα
• Kλινική εξέταση : χαρακτηριστική εικόνα ρινικού βλεννογόνου
• Δερματικές δοκιμασίες : αναγνώριση, ταυτοποίηση και ποιοτική εκτίμηση ειδικών αντισωμάτων
• Εξετάσεις αίματος : αναγνώριση, ταυτοποίηση και ποσοτικοποίηση ειδικών αντισωμάτων έναντι αλλεργιογόνων

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

• Αποφυγή του υπεύθυνου αλλεργιογόνου.
• Συμπτωματική αγωγή (ρινικά σπρέι, αγωγή από το στόμα).
• Ανοσοθεραπεία : εξειδικευμένο βήμα στη θεραπεία της αλλεργικής ρινίτιδας, της επιπεφυκίτιδας και του άσθματος, στοχεύει σε μακροπρόθεσμα αποτελέσματα, μειώνει τις πιθανότητες για ευαισθητοποίηση και σε άλλα αλλεργιογόνα, καθώς και την επιδείνωση της αλλεργικής ρινίτιδας ή την εξέλιξή της σε άσθμα μελλοντικά.