Φαρμακευτική αλλεργία (Έλεγχος & Θεραπεία)

Χαρακτηριστικά σημεία και συμπτώματα που πρέπει να ληφθούν υπόψη είναι αυτά όπως ερυθρότητα, εξάνθημα, κνησμός ή και καύσος στο δέρμα, δύσπνοια, αγγειοοίδημα (κυρίως στην περιοχή του προσώπου), βράγχος φωνής, έμετος, πτώση αρτηριακής πίεσης.

Η αλλεργία σε φάρμακο διαχωρίζεται κύρια σε δύο μεγάλες κατηγορίες. Στην άμεση αντίδραση – που συνήθως συμβαίνει εντός 1-2 ωρών το πολύ μετά το πρώτο ή δεύτερο χάπι – και την επιβραδυνόμενη, όπου μετά από κάποιες μέρες πρόσληψης σταδιακά μπορεί να αναπτυχθεί ερυθρότητα, αίσθημα καύσου (και λιγότερο κνησμού) διάχυτα ή και εντοπισμένα στο δέρμα. Η προσβολή βλεννογονικών επιφανειών όπως του στόματος, της γαστρεντερικής και της ουροφόρου οδού είναι επιβαρυντικά προγνωστικά σημεία. Όπως και με άλλες “αλλεργίες”, η υπεύθυνη φαρμακευτική ουσία (αλλεργιογόνο) έχει ληφθεί στο παρελθόν χωρίς να προκαλέσει προβλήματα ή προκαλώντας προβλήματα πολύ ήπια για να αξιολογηθούν.

Αντιμετώπιση οξέος επεισοδίου (αναφυλαξία)

  • Αρχικά σε νοσοκομειακό περιβάλλον – ειδικά σε περίπτωση αγγειοοιδήματος στην περιοχή του προσώπου, δυσκολία στην αναπνοή ή κατάποση, βράγχος φωνής, έμετο και άλλα συστηματικά συμπτώματα.
  • Στη συνέχεια γίνεται αλλαγή της κατηγορίας αντιβιοτικού ή άλλης φαρμακευτικής ουσίας, εφόσον η συνέχιση της χρήσης της κριθεί απαραίτητη.
  • Σε ήπιες μορφές η αντιμετώπιση μπορεί να γίνει με από του στόματος αγωγή για κάποιες μέρες ή και εβδομάδες.
  • Σε δεύτερο χρόνο η διαγνωστική προσέγγιση διενεργείται από ειδικό Αλλεργιολόγο.

Διάγνωση

  • Ιστορικό – είναι πολύ σημαντικό. Ενημέρωση του Αλλεργιολόγου για όλα τα φάρμακα που πιθανώς έχει υπάρξει αντίδραση.
  • Δερματικές δοκιμασίες. Αυτές, επιλέγονται με βάση το είδος της αλλεργικής αντίδρασης, καθώς και το είδος της φαρμακευτικής ουσίας.
  • Εργαστηριακός έλεγχος γίνεται για συγκεκριμένες κατηγορίες αντιβιοτικών (δεν είναι αξιόπιστος για όλα τα είδη φαρμάκων).
  • Πρόκληση με την υπό διερεύνηση ουσία βάσει πρωτοκόλλου με στόχο την επιβεβαίωση (σπάνια) ή τον αποκλεισμό (πιο σύνηθες) φαρμακευτικής αλλεργίας.

Διαχείριση & Θεραπεία

  • Με βάση το ιστορικό και τη διερεύνηση δίνονται οδηγίες αποφυγής της υπεύθυνης ή και άλλων φαρμακευτικών ουσιών της ίδιας ή παραπλήσιας κατηγορίας που μπορεί να καταλήξουν σε αλλεργική αντίδραση μελλοντικά. Τις περισσότερες φορές προτείνονται εναλλακτικά σκευάσματα ανάλογα με την περίπτωση (αντιβιώσεις, αντιφλεγμονώδη, αναισθητικά, αντιεπιληπτικά, σκιαγραφικά, κ.α.). Στο μέλλον ο ασθενής επιδεικνύει τη γνωμάτευση πριν τη χορήγηση οποιουδήποτε φαρμάκου.
  • Διαδικασία της “απευαισθητοποίησης”. Μπορεί να κριθεί απαραίτητη, εφόσον ο ασθενής βρίσκεται εντός νοσοκομειακού περιβάλλοντος και είναι απόλυτη ανάγκη να ληφθεί η υπεύθυνη για την αντίδραση φαρμακευτική ουσία.